Excursie naar De Tempel en Museum Oud-Overschie
12 mei 2012. De Historische Vereniging Oud-Schipluiden
houdt jaarlijks een excursie naar een interessante en
historische locatie. Dit jaar ging de reis naar Overschie, net
buiten het Midden-Delfland gebied. Bezocht en bekeken werden de
buitenplaats De Tempel en het Museum Oud Overschie.
Het dorp Overschie ligt op een bijzonder strategische plaats,
tussen de Lage Brug en de Hooge Brug en bij de drie Schieën,
watergangen naar Schiedam, Rotterdam en Delfshaven. Frits van
Ooststroom vertelde tijdens zijn eerder die week gehouden lezing
over de beroemde kaart van deze drie Schieën, een kaart gemaakt
in 1512 om een geschil tussen Delft en Rotterdam te illustreren.
Het proces diende voor de Hoge Raad van Mechelen en ging over de
vrije doorvaart van Delft naar Delfshaven.
Kaart van de drie Schieën, linksonder Overschie;
rechtsboven Delfshaven; linksboven Rotterdam
Landgoed De Tempel
De eerste locatie van de excursie was de buitenplaats en
rijksmonument De Tempel aan de Schie en liggend in de
Schieveense polder. De Tempel is gebouwd in het begin van de 18e
eeuw door Johan van der Hoeven. De heerlijke rechten verkreeg
hij van het vroegere slot De Tempel bij Berkel-Roodenrijs. De
Tempel werd verder uitgebreid door hem en de volgende eigenaren.
In 1946 ging De Tempel over naar de gemeente Rotterdam op
voorwaarde dat het landgoed een publiek belang zou blijven
dienen.
Oorsponkelijk was het complex één kavel breed met achter het
gebouw een tuin in barokstijl (vroeg 18e eeuw). Het
terrein werd uitgebreid met aan elke kant drie kavels. Links werd
een tuin in Engelse landschapsstijl aangelegd met een aantal
aardige ijzeren bruggetjes. Rechts bevindt zich een omsloten
weiland met vee. In het park staan veel grote oude bomen,
waaronder de dikste en oudste eik van Rotterdam. Het gebied is een
vleermuizenreservaat. Zes van de 17 in Nederland voorkomende
soorten leven hier. Verder komen er ca. vijftig soorten
broedvogels voor.
Op zaterdag, zondag en feestdagen kan men vrij wandelen door de
tuinen.
Allereerst werd een wandeling gemaakt door het
park dat is aangelegd in de Engelse landschapsstijl. Het
veelvuldig bloeiende fluitekruid en het mooie licht maakten dit
tot een bijzondere belevenis. Diverse vijvers en waterlopen kwamen
voorbij. Achterin staat een mooi theehuis met uitzicht op de
polder van Schieveen, nu doorsneden door de snelweg A13.
Hier vandaan ging de tocht langs het koetshuis
richting de baroktuin. Hier is een mooi uitzicht op de rechte
baroktuin en, in de verte, het landhuis. Langs een smal natuurpad,
dat naast een weiland loopt, kwamen we uit achter het landhuis en
werden de beelden bekeken. Tenslotte werd het voorterrein goed
bekeken met zijn merkwaardig geknotte kastanjes en de vijver met
de beeldengroep "Lot en zijn dochters". Voor velen was
het landgoed De Tempel echt een verrassing die een volgend bezoek
meer dan waard is.
Hoogtijd nu om de fiets te pakken en langs de
Schie richting centrum van Overschie te rijden. Met links het
geluid en regelmatig ook het beeld van de snelweg A13 en rechts
het kanaal de Schie komen eerst een aantal buitenplaatsen en
andere fraaie panden voorbij. Het oude centrum begint pas echt na
het passeren van de Lage Brug; hier begint de Overschiese
Dorpsstraat. Aan het eind van de bocht naar rechts ligt de Grote
kerk. Een imposant gebouw dat na de brand in 1899 herbouwd is. De
toren is naar het oude voorbeeld herbouwd om het oude aanzicht van
het dorp te behouden. Even verderop, na een korte bocht naar
links, ligt het Museum Oud Overschie, met het uithangbord 'De
hoop doet leven'.
Museum Oud Overschie
John van den Berg ontving de groep in de oude
melkfabriek, dat achter de drie museumpanden ligt, en waar juist
een tentoonstelling over Overschiese buitenplaatsen hing. Van den
Berg vertelde de ontstaansgeschiedenis van het museum (hij woont
ook er zelf in) en hoe het nu functioneert met ca. 50
vrijwilligers. Eerst werd een bezoek gebracht aan de drie mooi
gerestaureerde panden aan de Overschiese Dorpsstraat. Naast enkele
fraaie stijlkamers op de begane grond en bovenetage, bevindt zich
daar ook een snoepwinkeltje. In de vroegere wagenschuur is de
werkruimte van het museum met een grote collectie foto's en
geschriften.
Maar er is nog veel meer. Hiervoor gingen we naar
buiten. Achter de Oude melkfabriek en wagenmakerij ligt het
museumplein. Naast enkele opstallen blijkt er veel groen aanwezig
te zijn: tuinen, een weide met enkele koeien en een kweekkas.
Onderweg naar de oude begraafplaats kwamen we langs een schuur met
oude landbouwwerktuigen. Het een wandelpad loopt achterlangs de
tuinen van enkele woningen. Het baarhuisje (1829) bij de oude
begraafplaats bevat naast een oud mechanisch uurwerk diverse
voorwerpen die tijdens archeologische opgravingen zijn
aangetroffen. Terug in de tuin zagen we het brugwachtershuisje,
dat vroeger bij de Lage Brug stond. In het Ambachtstraatje zijn
werkplaatsen van een smid, een schapenscheerder en een
koperslager.
Terug in de Oude Melkfabriek zal menigeen gedacht
hebben... dit hier is wel gigantisch groot... De expositieruimte
in Museum Het Transtation is toch wel heel bescheiden.
|
